بخش تحقیقات جنگل از ابتدای تأسیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در سال ۱۳۴۷ شروع به کار نمود. تحقیقات اولیه این بخش با توجه به کمبود منابع جنگلی و چوبی در کشور، بیشتر بر روی مطالعات سازگاری درختان سریع‌الرشد غیربومی (پهن‌برگ و سوزنی‌برگ) متمرکز بود که با استفاده از حدود ۳۳۰ گونه و پروونانس مختلف در نقاط مختلف کشور انجام شد. در حال حاضر با توجه به مناطق اکولوژیک کشور، دیدگاه عمده این بخش بر نگرش اکوسیستمی استوار است که در آن لازم است ابتدا به ماهیت وجودی جنگل و سیر توالی و تحولی طبیعی توده‌های جنگلی پی برد و با حفظ جنگل نسبت به حفظ خاک و عرصه پرداخت. متناسب با تغییرات اقلیمی و و تأثیرات آن بر اکوسیستم‌های طبیعی و لزوم تغییر رویکردها، بخش تحقیقات جنگل نیز تحقیقات خود را بر روی مدیریت پایدار جنگلها، جنگل‌شناسی نزدیک به طبیعت، پایش کمی و کیفی عرصه‌های جنگلی،  حفاظت از توده‌های جنگلی طبیعی و تولید چوب از طریق جنگل‌کاری در عرصه‌های تخریب یافته جنگلی و سایر عرصه‌های غیرجنگلی متمرکز نموده است.

وجود ۱۲/۴ میلیون هکتار اراضی جنگلی با رویش متوسط سالیانه ۳ مترمکعب در هکتار در شمال و ۰/۵ مترمکعب در هکتار در غرب، ایران را جزو کشورهای با پوشش کم جنگل قرار داده است. با این حال همین مقدار محدود نیز به‌سبب افزایش جمعیت و گسترش سطح روستاها و شهرها، تبدیل اراضی به زمینهای زراعی، چرای دام و بهره‌برداری مفرط با خطر جدی تخریب روبروست. بنابراین دستیابی به مدیریت بهینه و افزایش کمی و کیفی تولیدات و فراورده‌های جنگل ضرورت تحقیقات پایه‌ای و کاربردی را در سطح جنگلهای کشور محرز نموده است.