دکتر علیزاده رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در حاشیه بازدید از نهالستان چوغلگیر شاهرود در تاریخ 1402/02/13 در مصاحبه با خبرگزاری های مهر و ایرنا شرکت کرد. ایشان در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تحقق احیای ۳.۷ میلیون هکتار نهال‌کاری برای احیای جنگلها وجود دارد، اظهار داشت یکی از وظایف مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، پرداختن به مباحث توسعه جنگل است که بر اساس طرح راهبردی و مطالعاتی، برآوردهای مربوطه انجام شده است. ایشان افزود طرح کاشت یک میلیارد درخت با توجه به تراکم کاشت در مناطق مختلف کشور، متفاوت است لذا حدود ۱.۵ میلیون هکتار زمین برای آن تأمین شده است البته این عدد توسط مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور تعیین شده و شاید کمتر از نصف یک میلیارد را بتواند محقق کند.
رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در پاسخ به این پرسش که برنامه مؤسسه برای مبارزه بیولوژیک با آفات، به‌ویژه آفات درختان ارس چیست، ابراز داشت در این خصوص، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری می‌کند و ما به عنوان محققان جنگلها و مراتع فقط می‌توانیم طرح‌های تحقیقاتی را ارائه و روش‌های مدنظر را مطرح کنیم و آنها به تناسب امکانات و تجهیزات، طرح را پیاده‌سازی می‌کنند. دکتر علیزاده همچنین اظهار کرد روی درختان ارس در استان سمنان شاهد ظهور گیاه انگلی به نام «دارواش» هستیم که با بذر جابه‌جا و به شاخه درختان دیگر منتقل می‌شود. با توجه به اهمیت حفظ درختان ارس، باید با این آفت مبارزه شود. ایشان ادامه داد شناخته شده‌ترین و رایج‌ترین روش کنترل این آفت، مبارزه مکانیکی با قطع و نابودکردن سرشاخه‌های آلوده است که این روش موجب کنترل و کاهش کلونی‌های انگلی می‌شود و با کاهش تولید بذر انگل، انتشار آن برای سال‌های بعد نیز کاهش می‌یابد. ایشان ادادمه داد تراکم دارواش در بسیاری از درختان، بالا رفته و متأسفانه ارس‌ها را خشک کرده است. البته یکی از راهکارها، قطع این درختان است که به عنوان یک راهکار همیشگی تلقی نمی‌شود. دکتر علیزاده بیان کرد گیاه انگل دارواش از علف‌های خوش خوراک در تعلیف دام است که در گذشته به وسیله چوپانان برای تعلیف دام جمع‌آوری می‌شد لذا مانع طغیان آن می‌شد. ایشان افزود برای داشتن آمار صحیح از وضعیت این آفت در جنگل های ارس، نیاز به انجام کارهای تحقیقاتی است. شایان گفتن است از وسعت ۹.۷ میلیون هکتاری استان سمنان، حدود ۳۵۲ هزار هکتار جنگل است که از این مساحت حدود ۱۵۰ هزار هکتار شامل جنگل سوزنی برگ ارس است که از شهرستان گرمسار تا شهرستان میامی در استان سمنان را در برگرفته است و تراکم گونه ارس در شهرستان‌های مهدیشهر، دامغان و شاهرود بیشتر از سایر مناطق استان سمنان است. دکتر علیزاده در ارتباط با آفت سفیدک تاغزارها بیان داشت سفیدک و شپشک، دو نوع آفتی هستند که تاغزارها را درگیر کرده‌اند. وی یادآور شد آفت سفیدک تاغ، منشا قارچی دارد لذا بیماری توسط اسپور قارچ از شاخه‌ای به شاخه دیگر و از درختی به درخت دیگر منتقل می‌شود و اگر اسپور به شاخه‌ها و درختان دیگر منتقل نشده باشد قطع شاخه‌های آلوده موجب ریشه‌کن شدن آفت می‌شود، اما در بسیار از موارد این روش پاسخگو نیست و باید به روش شیمیایی نسبت به از بین بردن آفت اقدام شود که ۲ دیدگاه در این خصوص وجود دارد: گروهی بر این باورند که ورود سم به عرصه‌های منابع طبیعی ممنوع است و گروه دیگر معتقد هستند تاغزارها در واقع جنگل‌های دست کاشت هستند لذا حکم باغ را دارند نه عرصه طبیعی بنابراین، امکان مبارزه شیمیایی برای کنترل آلودگی تاغزارها وجود دارد. ایشان اضافه کرد وسعت تاغزارها زیاد است و با توجه به گرانی سم و هزینه بالای کارگری، باید به دنبال راهکاری مقرون به صرفه در کنترل آفت تاغزارها بود.
رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور درخصوص مقابله با ملخ‌های کوهان‌دار که همه ساله باعث بروز خسارت سنگین در منطقه رضا آباد می‌شوند اظهار کرد با توجه به حضور دام‌های زیاد در این منطقه، استفاده از سموم شیمیایی توصیه نمی‌شود لذا، راهکار مناسبی غیر از شعله افکنی در کانون‌های اصلی وجود ندارد.
دکتر علیزاده در مورد ورود و استقرار گونه‌های مهاجم در کشور اظهار داشت رویکرد اصلی، پیشگیری از ورود گونه‌های مهاجم به کشور است و زمانی که این گیاهان مستقر شوند کنترل و امحاء آنان، بسیار دشوار خواهد بود و در بسیاری مواقع نظیر سنبل آبی و آزولا، تنها راه مبارزه، برداشت دستی است و در این ارتباط، سازمان حفظ نباتات کشور باید نسبت به اجرای ضوابط و قوانین مرتبط با قرنطینه گیاهی به منظور جلوگیری از ورود این نوع گیاهان، اقدامات لازم را به عمل آورد. همچنین در این زمینه، باید قرنطینه دامی، انسانی و گیاهی کشور با آموزش‌های به روز و نوین، بیش از پیش فعال باشند تا از ورود آفات و گیاهان مهاجم به کشور جلوگیری شود.
دکتر علیزاده در مورد پرورش و تکثیر بذر درختان جنگلی گفت این موضوع در نهالستان‌های منابع طبیعی انجام می‌شود. وی با بیان اینکه بذر مورد نیاز جنگل‌های هر منطقه با مطالعه کارشناسی تعیین و آماده می‌شود، افزود پس از تایید و بررسی بذرها توسط کارشناسان در نهالستانها همانند یک باغ مادری، گونه‌های جنگلی در هر منطقه، از نمونه درختان متناسب با نیازهای آن منطقه، تولید و تکثیر می‌شود.
