انتقال فناوری مقولهای است که هم از نظر علمی و هم اقتصادی، اجتماعی و … سالهاست که نه فقط در کشورهای در حال توسعه، بلکه بسیاری از مجامع پژوهشی و سازمانهای بینالمللی را به خود مشغول ساخته است. این باور که فناوری عامل اصلی و موتور توسعه اقتصادی جهان میباشد، نهادینه شده و مورد پذیرش همگان است. انتقال فناوری یک ضرورت انکارناپذیر است که برای تحقق این امر انتشار اطلاعات قابل ارائه فناوریها از طرق مختلف و آگاه نمودن صاحبان صنعت و سرمایه برای ایجاد تعامل مطلوب با متقاضی و در نتیجه واگذاری فناوریهای قابل تجاریسازی میباشد.
طی سالهای اخیر اقدامات ارزشمندی در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در زمینه توسعه تحقیقات فناوری بنیان، ایجاد زیرساختهای لازم برای ارتقاء سطح فناوریها و دانشهای فنی منتج از طرحها و پروژههای تحقیقاتی و تجاریسازی آنها انجام گرفته است.
در ادامه تعدادی از مهمترین فناوریها و دانشهای فنی منتخب بخشهای مختلف تحقیقاتی مؤسسه که قابل عرضه به صاحبان صنایع، بنگاههای اقتصادی و سرمایهگذاری بخش کشاورزی است به اختصار معرفی میشود که جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا هرگونه درخواست مشاوره در این زمینه ها میتوانید با واحد تجاریسازی موسسه تماس حاصل فرمایید:
- دانش فنی تولید انبوه گیاه دارویی آویشن شیرازی با سیستم کشت بافت
سیستم کشت بافت امکان انتخاب گیاهکهای برتر از نظر خصوصیات مرفولوژیکی را عملی میسازد. با کشت این گیاه در مزارع مناطق مناسب که با فاصله یک متر از یکدیگر و به فواصل ردیف های 4 متری کشت میشوند، از 2500 اصله بوته در هکتار میتوان 100کیلوگرم در هکتار محصول (برگ) در سال اول و 200 کیلوگرم در سالهای بعد استحصال نمود.
- دانش فنی تولید كرمهاي آرايشي- بهداشتي و دارويي حاوی نانوکپسول عصارههاي گياهي
كرمهاي تهيه شده درمدت زمان كوتاهتري نسبت به كرمهاي معمولي اثر درماني خود را نشان ميدهند. درحال حاضر امكان توليد نانوكپسول از اين عصارهها در بخش تحقيقات گياهان دارويي موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع وجود دارد و توليدكنندگان لوازم آرايشي- بهداشتي ميتوانند با انعقاد يك قرارداد و خريد نانوكپسول تهيه شده آن را در فرمولاسيون كرم به كار برند. اين محصول نسبت به محصول مشابه كه از عصاره نانوكپسوله نشده استفاده ميكنند بهدليل نياز به ماده موثره كمتر، داراي ارزش افزوده بالاتر است. همچنين بهدليل استفاده از فناوري نوين امكان توسعه صادرات آن وجود دارد.
- دانش فنی ساخت تختهMDF از ضايعات هرس نخل
تصویر سمت چپ نخل هرسشده و سمت راست نخل هرسنشده
نمايي از پايلوت نيمه صنعتي توليد تخته فيبر با دانسيته متوسط
با اين نوآوري از ضايعات هرس سالیانه درخت نخل استفاده خواهد کرد که در حال حاضر به صورت محدود در جنوب از آن استفاده میشود. با وجود توليد تخته MDF در کشور، ايران هنوز واردکننده اين محصول است. این روش استفاده از یک منبع جدید از ضایعات برای تولید MDF است قیمت یک ورق MDF با استفاده از ضایعات نخل حدود 500 تومان تمام خواهد شد که حدود 15 درصد کاهش در هزینه تولید و استفاده از ضایعات نخل که استفاده کمتری میشود بهترین توجیه اقتصادی برای تولید این محصول است.
- دانش فنی توليد آجر خاک اره چوب سیمان
امکان استفاده از ضایعات کارخانجات و کارگاههای تولیدی صنایع چوب که همواره تولید خاک اره میکنند.
استفاده از آجر خاک اره سیمان یک صنعت نو بوده و در آینده جایگزین مصالح ساختمانی سنگین خواهد شد. بنابر این تقاضای بالا برای این محصول در آینده قابل پیشبینی است.
- دانش فنی تولید بلوک روزنامه سیمان
بلوک روزنامه سیمان دارای خواصی از جمله سبکی وزن، عایق حرارتی، عایق صوتی و قدرت نگهداری بالای میخ و پیچ نسبت به دیوارهای گچی است. استفاده از آنها علاوه بر اینکه هزینه مالی کمتری خواهد داشت، هنگام برخورد کمتر منجر به مرگ و میر شده و همچنین به لحاظ وجود الیاف در آن عایق صوتی و حرارتی مناسبی خواهد بود.
- دانش فنی ساخت تخته تراشه سیمانیاین محصول را در بیشتر موارد مشابه کاربردهای OSB ( تخته تراشه چوب) میتوان استفاده نمود، در ساخت تخته تراشه چوب معمولا از چسب اوره فرم آلدئید استفاده میشود که فرمالدئید این محصولات بتدیج در طول سالها از آن متصاعد شده و باعث مریضی می گردد با این مشکلات تلاش برای جایگزینی چسب مورد استفاده، محصول جدید به نام OSB تخته تراشه سیمانی تولید گردید. قابلیت جایگزینی استفاده در مصارف متعدد مثل ساخت پانلها، برای طبقات و نیز دیوارها برای ساخت ساختمان را دارد.
- دانش فنی ساخت چوب سیمان یونولیت
چوب سیمان یونولیت چوب گچ محصولی ترکیبی از سه ماده با خواص مختلف بوده و این خواص در این محصول متمرکز شده است. این محصول قابلیت استفاده در احداث واحدهای ساختمانی را دارد.
- دانش فنی استحصال ماده دارویی ویتافرین A از ریشه گیاهWhitania coagulans
پنیرباد به عنوان پنیر هند شناخته میشود و از آن به عنوان برای انعقاد شیر استفاده میشود. هزینه مورد نیاز سیستم کشت بافت مایع به صورت پیلوت 1000 میلیون ریال است که تا 500 کیلوگرم تولید ریشه و 2 کیلوگرم ماده “ویتافرین آ” ناخالص تولید میشود.
- دانش فنی کاربرد کلن موفق صنوبر نیگرا البرز با عملکرد حجمی چوب بالا در استانهای البرز و تهران
کلن البرز نسبت به کلن های نیگرا بومی از تولید چوب به مراتب بالاتری (بیش از 25 مترمکعب در سال) و در هکتار برخوردار است. کلن البرز از نظر اقتصادی افزایش درآمد ناخالص تولید چوب در هکتار به میزان 107 میلیون ریال در سال، کاهش واردات چوب، کاهش فشار بر عرصه جنگلهای طبیعی کشور، ایجاد اشتغال مولد در بخش صنعت چوب را به دنبال دارد.
- دانش فنی تولید قارچکش جهت کنترل بیماری بلایت شمشاد جنگلی
بیماری بلاید شمشاد جنگلی به عنوان یک بیماری نوظهور تهدیدی جدی برای این گونه گیاهی باارزش تلقی میشود که از آنجا که قارچکشهای شیمیایی دارای معایب بسیاری هستند لذا محصول مورد نظر فاقد هر گونه مواد مضر و سازگار با محیط زیست است.
- دانش فنی تولید جدایههای باکتریایی آنتاگونیست به منظور کنترل زیستی بیماری سوختگی شمشاد جنگلی
از آنجایی که کاربرد قارچکشهای شیمیایی از خطرات زیست محیطی بسیاری برای اکوسیستمهای جنگلی برخوردار است لذا در این دانش فنی از جدایههای برتر باکتری مذکور که علاوه بر ارزان بودن فاقد هر گونه نمونه مشابه خارجی و سازگار با محیط زیست است، استفاده شده است.
- دانش فنی تولید صنوبر دو رگه سفیدپلت با نیگرا
استفاده از روش بیوتکنولوژی تغذیه جنین برای رفع وجود ناسازگاری موجود بین دو گونه مذکور ویژگی منحصر به فرد این طرح است. با توجه به سیاست دولت در تولید چوب در کشور و افزایش سطح زراعت چوب این هیبرید پس از وارد شدن در چرخه تکثیر آماده واگذاری به بخشهای خصوصی، تعاونی های کشاورزی و نهادهای دولتی است.
در این زمینه کتابی تحت عنوان “دستاوردهای تحقیقاتی قابل تجاری سازی” در دو جلد توسط دفتر امور فناوری سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به چاپ رسیده است. در این کتاب در بردارنده فناوری ها و دانش های فنی منتخب واحدهای تحقیقاتی وابسته و تابعه سازمان است که قابل عرضه به بخش سرمایه گذاری کشاورزی است که علاقهمندان میتوانند جهت دریافت اطلاعات بیشتر به آن مراجعه کنند.