برگزاری برنامه ترویجی مزارع نمایشی و سایتهای الگویی
مناسبترین تراکم کاشت صنوبر در دوره بهرهبرداری کوتاهمدت
مجتمع تحقیقاتی البرز روز دوشنبه (15/06/1400) میزبان جمعی از کارشناسان و بهرهبردارانی بود که علاقمند به کشت و زراعت صنوبر و همچنین زراعت چوب بودند. این فعالیت ترویجی با حضور کارشناسانی از مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران و البرز، نهالستان بزرگ کرج، تعدادی بهرهبردار از شهرستانهای نظرآباد، ساوجبلاغ و کرج، مدیریت هماهنگی امور پژوهشی و ارتباطات علمی (اداره ترویج مؤسسه) و بخش زیستفناوری برگزار شد.
دکتر محسن کلاگری (رئیس محترم بخش تحقیقات صنوبر) درباره تولید قلمه و ارقام بومی و غیر بومی صنوبر که از سازگاری بالایی برخوردار هستند توضیحاتی را ارائه
نمود. ایشان به تحقیقات وسیع مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اشاره داشت که طی دهههای گذشته نسبت به معرفی 30 کلن پرمحصول از صنوبر و همچنین توزیع آن در استانهای مختلف (با توجه به شرایط اقلیمی و نیازهای کاربردی) آن منطقه اقدام نموده است.
تولید قلمه ابتدا با بخش خصوصی (شرکت آرین سعید) با 5/4 میلیون قلمه شروع شد. اخیراً هم سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز اقدام به توسعه صنوبرکاری با ارقام اصلاح شده نموده است. بهطوریکه هم به بخش خصوصی و هم به نهالستانهای ادارات کل منابع طبیعی از این کلنها بهمنظور توسعه زراعت چوب توزیع شده است. در حال حاضر 30 هکتار در 11 سایت در 8 استان کشور (زنجان، آذربایجانغربی، گیلان، مازندران، البرز، تهران، اردبیل و بجنورد) صنوبر کاشتهایم. سایت کرج از سایتهایی است که با سطح 7 هکتار است و قلمه از کلنهای اصلاح شده گونههای نیگرا، اورامریکن و دلتوئیدس با دو روش آبیاری جویپشته و قطرهای در آن تولید شده است.
ایشان گزارش کردند که بخش تحقیقات صنوبر (بهعنوان عضو کمیسیون بینالمللی صنوبر) در اواخر سال 1380 تعدادی ارقام جدید و منابع ژرمپلاسم را از کشور آلمان از طریق FAO وارد نموده، در خزانه مورد آزمایش قرار داده و سازگاری ارقام مناسب را در سه استان مازندران، گیلان و البرز بررسی کرده است. در نهایت عملکرد تولید چوب پس از یک دوره دهساله توسط منحنیهای رشد و رویش جاری اندازهگیری شده و ارقام برتر در اختیار بهرهبرداران قرار گرفته است.
مهندس رضا باقری (مجری تولید قلمه در استان البرز) در مورد گونههای کشت شده، روشهای تکثیر و مناسبترین آن، آبیاری قلمههای تولیدی و مزایا و معایب آن، مدیریت جستها و کفبر کردن آنها، مناسبترین فاصله کاشت و اندازه قلمه، نوع و مقدار کود مورد استفاده، مدیریت آفات و بیماریها و ارزیابی و بهرهوری اقتصادی از منابع تولید توضیحاتی را بهطور جداگانه برای هر یک از قطعات تولید قلمه صنوبر ارائه دادند.
وی افزود بهطور مسلم گونهها و کلنهاي مختلف صنوبر در فواصل مختلف کاشت عملکرد توليد چوب در هکتار متفاوتي خواهند داشت. در واقع با انتخاب فاصله کاشت بهینه و نوع کلن مناسب ميتوان توليد چوب در هکتار بيشتري را در زمان کوتاه انتظار داشت و بهطبع آن درآمد روستائيان را افزايش داد و ضمن ايجاد اشتغال مولد بخشي از مواد اوليه مورد نياز صنايع مصرفكننده چوب را تأمين نمود و اين کار با معرفي ارقام مناسب در کنار عمليات کاشت و داشت مناسب و علمي امکانپذير مي باشد. ایشان توضیح دادند که با توجه به قطر چوب مورد هدف، باید فاصله کاشت را تعیین نمود. در حقیقت برای تولید چوب با قطر بالاتر که در صنایع کاغذسازی و ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد، فاصله کاشت بیشتر از چوب مورد نیاز برای مصرف نئوپان و تخته خرده چوب است.
در پایان شرکت کنندگان به بحث پیرامون موضوع صنوبر، ارقام صنوبر، فاصله کاشت و مناطق مستعد پرداختند.