منابع طبیعی ثروت ملی کشور محسوب می شوند که فقط به نسل حاضر تعلق نداشته، بلکه میراثی است که باید برای آیندگان باقی بمانند. این دارایی ملی، نقش زیربنایی برای اقتصاد کشور داشته و زمینه ساز حرکت در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. اگر بخواهیم در آینده جامعه پایداری داشته باشیم، بایستی در جهت احیا و توسعه این منابع ارزشمند بیش از پیش بکوشیم. نابودی جنگلها و مراتع، تصویری تاریک توأم با فقر، گرسنگی و آلودگیهای زیست محیطی را از آینده ترسیم می کند.
دو عامل بسیار مهم در حفاظت از مراتع کشور را می توان نام برد؛ یکی جلوگیری از تأثیرات خشکسالی و بارش های کم، بر پوشش های گیاهی مراتع است که به این منظور راهکارهایی از طرف پژوهشگران این عرصه پیشنهاد شده است؛ از جمله: سکوبندی و احداث بانکت، تراسبندی، سنگچینی، گابیونبندی، تعادل دام و مرتع و احداث بسترهای مناسب جهت رشد گیاهان و به طور کلی عملیاتی که سرعت آب باران را در اراضی شیبدار کاهش میدهد. عملیات اصلاحی مرتع معمولاً شامل دو دسته عملیات مکانیکی و عملیات بیولوژیکی هستند. عملیات مکانیکی معمولاً به دو صورت عملیات سازهای مانند بندها و عملیات ذخیره نزول آسمانی مانند چالهچوله کردن یا شیار زدن در سطح مراتع اجرا میشوند. بذرکاری، بذرپاشی، کپهکاری، میانکاری و بوتهکاری (نهالکاری) که مجموعاً تحت عنوان مرتعکاری شناخته میشوند شامل عملیات بیولوژیک هستند که همه این موارد نیازمند استفاده از ماشین می باشند. به عنوان نمونه زیرشکن جایگذاری مالچ در خاک با هدف ذخیره نزولات در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور طراحی و ساخته شده است.
مورد دیگر که در حفاظت از مراتع کشور بسیار مهم است کنترل آتش سوزی مراتع است که ممکن است به صورت طبیعی یا در اثر عوامل انسانی رخ دهد. نمونه آتشسوزی کوه نقارهکوب در حریم شهر بیجار در شکل روبرو نشان داده شده است.
امکانات موجود در کشور به منظور اطفاء حریق به موارد زیر محدود میشود:
- تجهیزات دستی شامل آتشکوب، بیل دستی و تیغه
- فلاکس بک
- دمندههای پشتی
- آتش خاموش کن پشت ماشینی
- منبع: