بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده های آن
تحقیق و تولید با تاکید بر توسعه پایدار
امروز تحقیق در بخش صنایع و همچنین کشاورزی، عاملی مهم جهت توسعه اقتصادی در دنیا به شمار می‌آید. این نیاز در کشور ایران نیز همگام با رشد اقتصادی وصنعتی به‌شدت احساس می‌گردد. استفاده از سرمایه‌های انسانی در جهت افزایش کیفیت و کمیت محصولات تولیدی جز با آموزش، تحقیق و تولید میسر نخواهد شد. در این راستا مؤسسات و سازمان‌های تحقیقاتی نقش به‌سزایی در زمینه پژوهش ایفا می‌نمایند. به موازات رشد و توسعه اقتصادی، پژوهش در ایران نیز به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور از جمله بخش‌های تحقیقاتی است که رسالت اعتلای جایگاه تحقیق و پژوهش در صنایع چوب و کاغذ را عهده‌دار بوده است. محورهای کلی بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن برپایه دسترسی به منابع لیگنوسلولزی جانشین، افزایش بهره‌وری در صنایع چوب و کاغذ، کاهش ضایعات، استفاده صحیح و اصولی از منابع چوبی موجود و افزایش عمر مفید چوب می‌باشد. این استراتژی تأثیر به‌سزایی در کاهش فشار بر منابع طبیعی و در نتیجه دستیابی به توسعه پایدار دارد. با توجه به شرایط کشور تحقیقات کاربردی در زمینه توسعه علم و فناوری که منجر به معرفی محصولات جدیدتر و باکیفیت‌تر می‌شود، مد نظر این بخش قرار داشته است. این بخش برای کمک به برطرف‌سازی معضل اساسی استفاده مفرط از جنگل های خزر که تنها پهنه جنگل تجاری کشور به شمار می‌رود و همچنین مشکل کمبود مواد اولیه برای صنایع رو به رشد سلولزی کشور برنامه‌هایی را دنبال نموده است. بنابراین اهداف و سیاست‌های بخش تحقیقات علوم چوب و محصولات جنگلی بر اساس توسعه علم چوب و محصولات چوبی با تأکید بر توسعه پایدار بوده است. با توجه به این رسالت خطیر و وظایف مهم، بخش تحقیقات علوم چوب و فرآورده‌های آن اهداف زیر را سر لوحه برنامه‌ریزی‌های تحقیقاتی قرار داده است.
- شناسایی چوب گونه‌های مختلف از نظر ساختار و خواص به منظور تعیین بهترین کاربرد آنها
- استفاده صحیح از منابع چوبی موجود، اصلاح چوب، تعیین بهترین نحوه تبدیل و روش‌های نگهداری چوب
- شناسایی و ارزیابی پتانسیل منابع مختلف مواد اولیه خام، اعم از چوب جنگل‌های طبیعی و دست‌کاشت تندرشد و همچنین مواد لیگنوسلولزی جایگزین چوب برای تولید خمیر و کاغذ و چندسازه (کامپوزیت)
- تعیین چگونگی استفاده بهینه از چوب تنه‌های کم‌قطر، پسماند چوب جنگل و کارخانه چوب‌بری، چوب ساقه گیاهان صنعتی غیرچوبی و ضایعات کشاورزی در صنایع چوب و کاغذ
- تحقیق و ارزیابی روش‌های افزایش دوام و اصلاح خواص چوب و فرآورده‌های آن و شیوه صحیح مصرف در محل استفاده
- تحقیق و توسعه فرآیندهای بهبود یافته کاغذسازی با استفاده از چوب و سایر مواد لیگنوسلولزی
- تحقیقات توسعه‌ای ـ کاربردی در فرآیندهای صنایع سلولزی در راستای بکارگیری فرآیندهای جدید و توسعه فرآیندهای بهینه و بومی‌شده
- افزایش بهره‌وری در صنایع چوب و کاغذ با هدف کاهش ضایعات
- ارائه خدمات تحقیقاتی ـ توسعه‌ای به سازمان‌های تولید‌کننده و مصرف‌کننده مواد اولیه لیگنوسلولزی و کارخانه‌های تولیدی و تشریک مساعی متقابل
- ارائه خدمات تحقیقاتی ـ آموزشی به مؤسسات آموزشی در سطوح مختلف تحصیلی
تعامل کارا با دانشگاه و موسسات تحقیقاتی
این بخش از بدو تاسیس به همراه موسسات تحقیقاتی کشورهای توسعه‌یافته به تحقیق و توسعه در زمینه علوم چوب و فرآورده‌های آن توسط محققان مجرب و تجهیزات آزمایشگاهی مناسب مشغول بوده است. لذا این بخش از پیشگامان پژوهش در این زمینه در کشور بوده، به طوری که ضمن انجام صدها پروژه تحقیقاتی، در همکاری با دانشگاه‌های کشور به تربیت نیروی انسانی متخصص کمک شایانی کرده است. در حال حاضر این بخش ضمن انجام تحقیقات پایه و کاربردی معمول در قالب پروژه‌ها و برنامه‌های خاص سعی در برطرف‌سازی کاستی‌ها و مشکلات بخش صنعت چوب و کاغذ دارد.
