جنبش جهانی “هزار میلیارد درخت” در سال 2018 (1397 هجری شمسی) با هدف احیای جنگل‌های جهان و مبارزه با تغییرات آب‌و‌هوایی شروع شد. این جنبش ریشه در تلاش‌های “وانگاری موتا ماآتای” (Wangari Muta Maathai) دارد که از سال 1977 (1356 هجری شمسی) “جنبش کمربند سبز” را آغاز کرد. خانم پروفسور ماآتای استاد دانشگاه، سیاستمدار و حامی محیط‌زیست در کنیا بود که سازمان مردم‌نهاد “جنبش کمربند سبز” را برای جلب مشارکت مردم، به‌ویژه زنان، در حفظ محیط‌زیست تأسیس کرد. او با همکاری جامعه جنگل‌داری نروژ و کمک‌های مالی صندوق توسعه ملل متحد براي زنان (UNIFEM)، فعالیت‌های خود را گسترش داد، به مشارکت‌کنندگان حقوق داد و سازوکار ویژه‌ای برای ثبت دقیق نهالهای کاشته‌شده ایجاد کرد. در سال 1986 (1365 هجری شمسی) با حمایت برنامه محیط‌زیست سازمان ملل متحد (UNEP) این جنبش در سراسر قاره آفریقا گسترش یافت و منتج به تأسیس “شبکه کمربند سبز آفریقا” شد. در سال 2004 (1383 هجری شمسی) خانم ماآتای برنده جایزه صلح نوبل شد و دو سال بعد جنبش خود را با حمایت UNEP جهانی کرد. با گذشت زمان و با مشارکت و حمایت کشورهای مختلف، جنبش جهانی “هزار میلیارد درخت” شکل گرفت.
در کشور ما، “نهضت مردمی تولید و کاشت یک میلیارد درخت” در سال 1401 با هدف توسعه و تجهیز نهالستان‌های کشور، جلب مشارکت مردمی در احیا، توسعه و حفظ پوشش گیاهی کشور، احیا و غنی‌سازی جنگل‌های طبیعی، توسعه زراعت چوب، ارتقای سرانه فضای سبز و مقابله با بیابان‌زایی و ریزگردها شروع شد. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به‌عنوان متولی کمیته علمی این نهضت، با تکیه بر نتایج پژوهش‌ها و تجارب چندده‌ساله پژوهشگران خود، مجموعه نوشتارهایی را با هدف افزایش آگاهی عمومی از اهمیت پوشش گیاهی کشور و نحوه مشارکت در احیا و توسعه جنگل و حفظ آن تدوین کرد. در همین راستا، نشریه ترویجی با عنوان اصول جنگل‌کاری، پاسخ به پرسشهای “نهضت مردمی تولید و کاشت یک میلیارد درخت” توسط همکاران بخش تحقیقات جنگل در پنج فصل زیر و با هدف پاسخگویی به پرسشهای این پویش مردمی تهیه شد:
– فصل اول، با طرح پرسش “چرا بکاریم؟” اهمیت درختان و پوشش گیاهی را تشریح میکند.
– فصل دوم، با طرح پرسش “چه بکاریم؟” فهرستی از درختان و درختچه‌های بومی کشور را که مناسب کاشت در نواحی مختلف رویشی هستند، ارائه میکند.
– فصل سوم، با طرح پرسش “کجا بکاریم؟” مکان‌های مناسب کاشت درختان و درختچه‌ها را پیشنهاد می‌دهد.
– فصل چهارم، با طرح پرسش “چگونه بکاریم؟” مروری کلی بر تهیه و کاشت گونه‌های درختی و درختچه‌ای بومی ایران دارد.
– فصل پنجم، با طرح پرسش “چگونه مراقبت کنیم؟” اصول مراقب از نهالهای کاشته‌شده را تشریح میکند.
متن کامل نشریه را میتوانید در تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی مطالعه کنید.
