“سومین همایش ملی حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران” راس ساعت 8:30 روز جاری (1402/02/19) در محل سالن اجتماعات این مؤسسه و با حضور آقای دکتر سلاجقه، معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، آقای دکتر نوبخت، معاون محترم وزیر و رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، آقای دکتر خیام نکوئی، معاون محترم وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آقای دکتر نعیمی، رئیس محترم مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور و آقای دکتر علیزاده، رئیس محترم مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور همچنین محققان، نخبگان، صاحب نظران و اصحاب رسانه؛ با هدف تبیین جایگاه و اهمیت عرصه جنگلها و مراتع به عنوان عامل اصلی حفظ خاک، آب، ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی در راستای تقویت امنیت غذایی کشور آغاز شد.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، در آغاز این همایش، دکتر خیام نکوئی ضمن اشاره به نقش و جایگاه ارزشمند مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در حمایت و حفاظت از جنگلها، از برگزار کنندگان همایش تقدیر کرد و ابراز امیدواری نمود که اهداف این همایش محقق شوند. ایشان افزود بیشترین تعامل و همسویی میان بخش اجرا و تحقیقات در حوزه منابع طبیعی، در مقطع کنونی در حال انجام است و در این راستا یکی از اقدامات مهمی که اخیرا انجام شد، تدوین شورای راهبردی منابع طبیعی با ریاست آقای دکتر نوبخت و دبیری آقای دکتر علیزاده است. وی ادامه داد احکام اعضای این شورا صادر شده و به زودی ابلاغ می شود. وی ابراز امیدواری کرد اقدامات این شورا، بیش از پیش موجب همسویی حوزه های اجرا و تحقیقات شود. معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ضمن اشاره به استفاده و بهره بردای نادرست از منابع طبیعی اظهار داشت باید تفکرمان را در حوزه منابع طبیعی اصلاح کنیم و در این ارتباط، فرهنگ سازی نماییم. ایشان افزود لازم است نتایج، دستاوردها و پیامدهای این همایش، مستندسازی شده و ضمن قیاس با دستاوردهای همایشهای قبلی، برای ارائه راهکارهای متناسب با شرایط امروز، اقدام شود.
ایشان در ادامه افزود انتظار میرود مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور موضوعات زیر مورد توجه قرار دهد:
– حفظ منابع پایه به ویژه خاک و جلوگیری از فرسایش آن
-اجرای برنامه های احیاء جنگل و مراتع بر اساس آخرین اصول علمی
–حفظ گونههای در حال انقراض در راستای حفاظت از سرمایه ملی
–حفظ تنوع زیستی گونهها در مراتع
–ایجاد نسخه پشتیبان بانک ژن برای تمام ذخایر منابع طبیعی
-مدیریت حفظ و تعادل دام و مرتع
–ایجاد طرح الگویی دانش بنیان منابع طبیعی قابل تعمیم
–حفظ گونههای مرتعی در زیستگاههای بومی
–نهضت ملی کاشت یک میلیارد درخت
-تامین چوب مورد نیاز کشور با استفاده از گونههای بومی، متناسب و سریع الرشد
–استفاده هدفمند از ظرفیت دانشگاهها
–تهیه و تدوین دستورالعملهای مناسب مدیریت، پیشگیری و کنترل آفات و بیماریها
–ضرورت اتخاذ راهبردهای توسعه بهره وری در منابع طبیعی
دکتر سلاجقه، به عنوان دومین سخنران مراسم افتتاح این همایش، اظهار کرد رویکرد دولت، حمایت از حوزههای علمی و دانشگاهی است و انتظار جامعه این است که علما و دانشمندان برای رفع مشکلات، ارائه راهکار دهند و البته این انتظار کاملا محقق نشده است. ایشان افزود باید نقشه راه حوزه ی اجرا توسط بخش تحقیقات تهیه شود. دکتر سلاجقه با اشاره به اهمیت تغییر در دیدگاه ها نسبت به مقوله حفاظت و حمایت افزود باید تسهیلاتی فراهم شود تا مردم با منابع طبیعی و محیط زیست همسو شوند. معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد اولین بخشی که می تواند در راستای شعار سال و رشد تولید ورود کند، بخش منابع طبیعی و محیط زیست است و این دو حوزه، از هم جدا نیستند. ایشان در ادامه، ضمن تاکید بر اهمیت نقش حمایت و حفاظت از جنگل و منابع طبیعی بر حفاظت و حمایت از امنیت غذایی ادامه داد دولت از تمام ظرفیت خود در مسیر حمایت از منابع طبیعی استفاده میکند.
سومین سخنران این همایش، دکتر نوبخت، با اشاره به افزایش سطوح عرصه های مستعد بحرانی ریزگرد و تعداد استان های بیابانی کشور افزود باید عوامل مؤثر در تخریب منابع طبیعی به درستی شناسایی شوند. معاون وزیر و رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور افزود لازم است علاوه بر توجه به مسائل اکولوژیک، به مسائل اقتصادی جوامع محلی و مسائل اجتماعی در بخش منابع طبیعی نیز توجه شود. ایشان در بخش دیگری از سخنانشان اظهار کرد با درنظر گرفتن بررسی های علمی و کارشناسی میتوان با کمترین خسارت، بیشترین انتفاع از حوزه منابع طبیعی را بدست آورد. دکتر نوبخت پیشنهاد داد با استفاده از همه ظرفیتهای بخش اجرا و تحقیقات، نسبت به انجام پایش دوره ای آفات و رسم منحنیهای تعادلی آنها اقدام شود. ایشان ضمن اشاره به نهضت ملی کاشت یک میلیارد درخت افزود خوشبختانه این طرح ملی، باعث توجه گسترده به منابع طبیعی شده است.
دکتر علیزاده به عنوان آخرین سخنران مراسم افتتاح همایش، ضمن تشکر از حضار و دست اندرکاران برگزاری همایش به ویژه بخش تحقیقات حمایت و حفاظت مؤسسه همچنین حضور پررنگ اصحاب رسانه، اظهار کرد مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به عنوان یک هدف راهبردی، حفاظت از منابع طبیعی کشور در برابر همه عوامل تهدیدکننده را در دستور کار خود قرار داده است که در بخشهای تحقیقاتی جنگل، مرتع و بیابان پیگیری میشود. ایشان افزود تلفیقی از این اقدامات در مورد طرح ملی کاشت یک میلیارد درخت تجلی یافته است. رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ادامه داد عوامل تهدیدکننده خاص شامل آفات، بیمارگرهای گیاهی، گیاهان ناخواسته و آتش سوزی در بخش تحقیقات حمایت و حفاظت مؤسسه متمرکز هستند. ایشان ادامه داد شیوع این تهدیدات عمدتا به دلیل مداخلات انسان در طبیعت بوده است. دکتر علیزاده اظهار داشت فعالیتهای پژوهشی بخش تحقیقات حمایت و حفاظت مؤسسه عمدتا حول چهار محور قرار دارد: 1 – شناسایی 2- بررسی های اتیولوژیکی و بیولوژیکی 3- پایش آفات 4- کنترل و مدیریت آفات.
وی افزود در تمام این محورها، طرحها و اقدامات پژوهشی در حال انجام است و دستاوردهای آن در قالب نشریات علمی مختلف از جمله مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران منتشر شده است. دکتر علیزاده ادامه داد جنگل مانند یک بافر در برابر عوامل زندهی خسارتزا عمل میکند و به دلیل وجود تنوع زیستی بالا، تحمل زیادی به عوامل خسارتزای زنده دارد. ایشان دلیل شیوع برخی از آفات و بیماریها در حوزه منابع طبیعی را دخالتهای انسانی عنوان کرد و با طرح این سؤال که برای کنترل عوامل خسارتزای زنده در منابع طبیعی چه شیوه هایی باید درنظر گرفته شود ابراز امیدواری کرد که این موضوع در این همایش مورد بحث قرار گرفته و یکی از بندهای بیانیه ی پایانی آن باشد.
شایان ذکر است روشهای نوین پایش، پیش آگاهی و مدیریت تلفیقی آفات، بیماریها و رستنیهای مزاحم، شناسایی، معرفی و حفاظت منابع ژنتیکی عوامل مفید و قارچ های خوراکی در منابع طبیعی، بیواکولوژی آفات، بیمارگرهای گیاهی و رستنیهای مزاحم، آتش سوزی، تغییر اقلیم و تاثیر فاکتورهای محیطی بر سلامت جنگل و مرتع، از جمله محورهای مهم این رویداد ملی به شمار میآیند که در ادامه همایش و در پنل های تخصصی به آنها پرداخته خواهد شد.