طرح “پایلوت زراعت چوب با استفاده از فاضلاب شهری در جنوب تهران” با همکاری مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، انجمن کارفرمایان صنایع چوب ایران و مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان ری در مناطقی از جنوب کلانشهر تهران اجرا شده است. بازدید و ارزیابی طرح، نتایج مطلوب و رضایت‌بخشی را نشان می‌دهد. این دستاورد، جهت اجرا در سایر کلانشهرها پیشنهاد و درخواست می‌شود که در صورت وجود اراضی مستعد خصوصی یا ملی دارای آب با منشاء فاضلاب شهری و صنعتی، مراتب را به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اعلام نمایند تا پیگیریها و اقدامات لازم برای اجرای طرح در آن نواحی انجام شود.
انجمن کارفرمایان صنایع چوب ایران، در سالهای گذشته، به منظور استفاده از ظرفیتهای اطراف کلانشهرها برای زراعت چوب با استفاده از فاضلاب شهری، طرح “پایلوت زراعت چوب با استفاده از فاضلاب شهری در جنوب تهران” را در دستور کار قرار داد.
این طرح در سال ۱۳۹۳ در عرصه ای به مساحت ۲۹ هکتار با تعداد ۱۰۰ هزار اصله نهال صنوبر مورد تأیید موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور با اعتبار انجمن و با مشارکت و همکاری جهاد کشاورزی شهرستان ری به مرحله اجرا درآمد. این نهال‌ها در بین کشاورزان داوطلب منطقه جنوب تهران توزیع شد که تا قبل از این در مزارع خود با آبهای نامتعارف، کشاورزی و کاشت محصولات خوراکی داشتند. کاشت نهال در عرصه‌ای به مساحت حدود ۲۹ هکتار با تعداد یکصدهزار اصله نهال صنوبر صورت گرفت تا پس از یک دوره پنج ساله، در صورت رضایت‌بخش بودن نتایج، به اجای آن در سطح گسترده در اراضی حاشیه کلانشهرها با استفاده از پساب شهری اقدام شود.
بازدید و ارزیابی طرح زراعت چوب در مناطق جنوب تهران با حضور آقای مهندس مغانلو دبیر انجمن و مهندس صدفی کارشناس انجمن کارفرمایان صنایع چوب و آقای مهندس نادری رییس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان ری و سرکار خانم ها دکتر صالحی و احمدلو، پژوهشگران گروه تحقیقات صنوبر موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در پائیز سال ۱۳۹۸ شمسی انجام شد.
در این برنامه، تعداد چهار قطعه از مزارع کشت صنوبر، بازدید و مورد ارزیابی کارشناسی قرار گرفتند:
در مزرعه اول، کاشت براساس نقشه کاشت و آبیاری بطور منظم انجام شده است. وضعیت درختان در این مزرعه از لحاظ خصوصیات رویشی بسیار خوب بود. درختان متوسط قطر برابر سینه ۱۵ سانتی متر و ارتفاع ۱۷ متر را داشتند بخش زیادی از درختان این مزرعه، هم‌اکنون قابل برداشت می‌باشد.
در مزرعه دوم، واقع در روستای طالب آباد- قلعه نو، به دلیل فاصله کشت کم درختان دارای دسته‌های قطری متفاوت بودند. درختان از وضعیت رویشی خوبی با متوسط ارتفاع ۹ متر برخوردار بودند و به موقع آبیاری هفته‌ای یکبار شده بودند.
درختان مزرعه سوم در روستای ده خیر با متوسط قطر برابر سینه ۱۰ سانتی متر و ارتفاع ۱۰ متر می باشد. در ابتدای عرصه درختان از وضعیت رویشی خوبی برخوردار بودند و به موقع آبیاری هفته ای یکبار شده بودند. در وسط عرصه به دلیل وجود رگه‌های شوری در عمق یک متری زمین، درختان صنوبر از شادابی خوبی برخوردار نبودند.
در زراعت‌های انجام شده، چنانچه درختان با رعایت فاصله استاندارد (۲*۲ متر) کاشته شده بودند، قطر آنها به مراتب بیشتر شده بود. زیرا هر چه فاصله بین درختان نزدیکتر باشد، ارتفاع آنها بیشتر می‌شود و هر چه فاصله بهینه کاشت رعایت شود، قطر درختان افزایش می‌یابد.
مصوبه هیات دولت با موضوع “ممنوعیت کشت محصولات کشاورزی با آبهای آلوده در جنوب تهران”
با عنایت به اینکه رعایت سلامتی و نحوه تامین محصولات زراعی خوراکی جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است، در این رابطه به موجب مصوبه ۵۵۶۰۷/۶۶۴۱۸ به تاریخ ۱۳۹۸/۰۵/۳۰ هیات محترم وزیران، مقرر گردید کارگروهی با مسئولیت وزارت کشور و عضویت وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و نیرو و سازمان‌های حفاظت محیط زیست، برنامه و بودجه کشور و ملی استاندارد ایران تشکیل شود.
ماموریت این کارگروه، پایش مستمر و جلوگیری دایمی از هرگونه کشت و عرضه محصولات کشاورزی با استفاده از آبهای آلوده و معدوم نمودن آنها می‌باشد.
شایان ذکر است که به موجب قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف شده در سال سوم برنامه، ۱۵۰۰۰ هکتار زراعت چوب در اراضی کشور انجام دهد که لازمه اینکار، جدیت و اقدام هماهنگ تمام دستگاههای اجرایی مرتبط و مسئول می‌باشد. در همین راستا، انجمن کارفرمایان صنایع چوب ایران، در حد توان؛ حمایت‌های لازم را از این برنامه به عمل می‌آورد.
