- پورهاشمی، در راستای تبیین دستاوردها، اهداف و برنامه های بخش تحقیقات جنگل در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گفت: نگرش اکوسیستمی، مهمترین مؤلفه تمرکز بخش تحقیقات جنگل است.
به گزارش روابط عمومی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، رئیس بخش تحقیقات جنگل در ادامه توضیحات خود اظهار داشت: متناسب با تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر اکوسیستم‌های طبیعی، تحقیقات این بخش را بر مدیریت پایدار جنگلها، جنگل‌شناسی نزدیک به طبیعت، پایش کمی و کیفی عرصه‌های جنگلی، حفاظت از توده‌های جنگلی طبیعی و احیاء و توسعه جنگل متمرکز کرده ایم.
وی افزود: این بخش در قالب پنج گروه تحقیقاتی زیر، وظایف خود را انجام میدهد:
- گروه تحقیقات اکولوژی و جنگل‌شناسی
- گروه تحقیقات اندازه‌گیری و مدیریت جنگل
- گروه تحقیقات جنگل‌کاری و اصلاح درختان جنگلی
- گروه تحقیقات خاکشناسی جنگل
- گروه تحقیقات بهره‌برداری و مسائل اقتصادی- اجتماعی
وی در ادامه به مهمترین اقدامات بخش تحقیقات جنگل در سال 1402 و همچنین برنامه های پیش رو در سال 1403 اشاره کرد و افزود: از مهمترین دستاوردهای بخش جنگل در سال گذشته می‌توان به تولید داده‌های دراز مدت اشاره کرد. این موضوع در قالب طرح‌های سنجش و پایش جنگل‌های کشور (طبیعی و دست‌کاشت) در حال انجام است. در بخش جنگل‌های طبیعی، طرح‌های پایش در تمام نواحی رویشی مختلف کشور (هیرکانی، ارسباران، زاگرس، ایرانی- تورانی و صحارا- سندی) در قالب طرح‌های جامع، ملی و استانی چهار یا پنج ساله در چهار موضوع اصلی: 1) تعیین گستره جنگل، 2) ساختار توده‌های جنگلی، 3) پوشش گیاهی بستر جنگل و 3) ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک؛ در حال اجرا هستند. در این راستا، در سال ۱۴۰۲ فاز اول طرح جامع سنجش و پایش جنگل‌های زاگرس در قالب ۵ پروژه ملی به اتمام رسید و اولین مجموعه داده‌های درازمدت در مورد ویژگی‌های مختلف جنگل‌های زاگرس به‌دست آمد.
رئیس بخش تحقیقات جنگل اظهار داشت: می‌بایست به تولید نقشه های موضوعی، حسب نیاز بخش تحقیقات جنگل نیز پرداخته شود. در این راستا دو مجموعه نقشه در سال 1402 تهیه شد. در یک مجموعه، نقشه پراکنش جنگل‌کاری‌های سنواتی موجود در ۲۱ استان در نواحی رویشی هیرکانی و ارسباران و ایرانی- تورانی تهیه شد و در مجموعه دوم، نقشه پراکنش گونه درختی کهور پاکستانی (سمر) در استان‌های جنوبی کشور تهیه شد.
بنا بر اظهارات پورهاشمی، از دیگر دستاوردهای مهم بخش جنگل، طرح مردمی کاشت 1 میلیارد درخت است که راهبرد علمی آن را مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به خصوص بخش تحقیقات جنگل بر عهده دارد.
وی در این رابطه افزود: کمیته علمی طرح مذکور با ریاست رئیس محترم مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و همکاری جمعی از نخبگان و متخصصان امر جنگل‌کاری تشکیل و دبیرخانه آن در این مؤسسه مستقر شد. این کمیته طی جلسات مستمر هفتگی به بررسی روند جمع‌آوری بذر، تولید نهال و جنگل‌کاری در استان‌های مختلف کشور پرداخته و درخصوص جنبه‌های فنی طرح با استفاده از متخصصان و با محوریت بخش تحقیقات جنگل به تولید و ارائه محتوا می‌پردازد. در این راستا در سال ۱۴۰۲، ۵۰ بروشور ترویجی، پنج ویدئوکلیپ آموزشی و یک نشریه ترویجی با عنوان «اصول جنگل‌کاری (پاسخ به پرسش‌های نهضت مردمی تولید و کاشت یک میلیارد درخت)» با هدف استفاده کارشناسان بخش اجرا و عموم مردم تهیه شد.
رئیس بخش تحقیقات جنگل در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: در کنار فعالیت‌های پژوهشی، تجهیز و نوسازی ابزار و ادوات اندازه‌گیری جنگل، از دیگر اقدامات این بخش در سال گذشته بود. بخش تحقیقات جنگل با انجام نیازسنجی ادوات و تجهیزات مورد نیاز ستاد مؤسسه و مراکز تحقیقات استانی، اقدام به خرید متمرکز و توزیع این اقلام به استان‌های کشور کرد. در این زمینه، در سال ۱۴۰۲ بالغ بر یک میلیارد ریال تجهیزات مورد استفاده در اندازه‌گیری جنگل، خریداری و بین استان‌های مختلف توزیع شد.
پورهاشمی در انتها اظهار داشت: در کنار تمامی فعالیت های مذکور، بخش جنگل برای سال جدید برنامه های مفصلی جهت پیشبرد اهداف مؤسسه در بخش جنگل دارد از جمله:
- تداوم تولید داده‌های درازمدت با اتمام فاز اول طرح‌های سنجش و پایش جنگل‌های هیرکانی ارسباران، ایرانی- تورانی و صحارا- سندی (استان‌های جنوبی ایران) و پایش موجودی سرپا و رویش حجمی جنگل های هیرکانی
- تداوم تولید نقشه‌های موضوعی با اتمام طرح ملی «پهنه‌بندی مخاطرات طبیعی جنگل‌های زاگرس» و تولید نقشه‌های حساسیت این جنگلها به عوامل طبیعی (سیل، آتش‌سوزی، زمین‌لغزش، فرسایش و ….).
- تلاش در جهت رفع خلأهای سخت‌افزاری بخش و مراکز تحقیقات در استان‌ها از طریق نوسازی و به‌سازی تجهیزات آزمایشگاهی و ادوات اندازه‌گیری درخت و جنگل.
- تولید محتواهای علمی و آموزشی در راستای احیای فرهنگ درخت‌کاری و حفظ و حراست از جنگل‌های کشور.
نمونه‌ای از بروشورهای تهیه شده توسط همکاران بخش تحقیقات جنگل برای پویش مردمی تولید و کاشت یک میلیارد درخت
