گزارش روزنامه جوان از مخاطرات پیرامون باغ گیاه شناسی ملی ایران

توسعه باغ گیاه‌شناسی ملی ایران به دلیل تصاحب زمین‌های اطرافش به بن بست خورده است. شهرداری هیچ نظارتی بر ساخت و ساز‌های بی‌رویه اطراف باغ گیاه‌شناسی ملی ندارد و این باغ ملی در انزوا قرار گرفته‌است.

ابراهیم مشیریان مطلبی را در روزنامه جوان با عنوان زمین خواری بیخ گوش باغ گیاه شناسی به چاپ رساند که در زیر به نگاه و خوانش شما می رسد:

سرویس جامعه جوان آنلاین: باغ گیاه‌شناسی ملی ایران که ۱۴۵ هکتار وسعت دارد و از بزرگ‌ترین و مشهورترین باغ گیاه‌شناسی جهان در انگلستان (Kew Garden) ۲۴ هکتار بزرگ‌تر است، در حاشیه اتوبان تهران ـ کرج قرار دارد. این باغ در سال‌های اخیر در معرض تهدید‌های مختلفی قرار گرفته و بی‌توجهی شهرداری موجب‌شده اکنون این باغ ملی امکان توسعه را از دست بدهد.

می‌سازند و بعد مجوز می‌خواهند

روز گذشته احمد مسجد جامعی در صحن شورای شهر به موضوع باغ گیاه‌شناسی هم که دارای ۴ هزار گونه گیاهی دارد، اشاره کرد و گفت: قرار بود این مجموعه تا پای کوه کشیده شود، اما شاهدیم که زمین‌های بالادستی تصرف شده‌است.

وی با انتقاد از شهرداری منطقه ۲۲ تهران که باغ ملی هم در محدوده آن است، گفت: در یک بازدیدی که از منطقه داشتم، مدیران اشاره کردند که ساخت و ساز انجام می‌شود، اما بعد از ما می‌خواهند که پایان کار بدهیم.

انبوه‌سازی در حاشیه باغ گیاه‌شناسی در سال‌های اخیر شدت گرفته و حتی برای عضو شورای شهر هم مشخص نیست که چطور شهرداری حاضر به مجوز دادن به ساختمان‌سازی‌های اطراف این باغ شده‌است.

آثار مرگبار زیست‌محیطی برای باغ ملی

از زمانی که منطقه ۲۲ تهران در انبوه ساختمان‌های سر به فلک کشیده غرق شد، پیش‌بینی می‌شد که آثار زیست‌محیطی غیر‌قابل جبرانی برای شهروندان به ارمغان بیاورد. در یک دهه اخیر معلوم نیست چه تصمیمی و با چه تدبیر عاقلانه‌ای منجر به توسعه سازه‌های مسکونی در این منطقه خوش آب و هوا و هدایت صد‌ها هزار نفر به این بخش از غرب تهران شد که امروز به راحتی می‌توان آثار مرگبار زیست‌محیطی آن را برای دهه‌های آینده پیش‌بینی کرد.

مهاجرت صد‌ها هزار نفر به این سازه‌های مرتفع اطراف باغ گیاه‌شناسی پیامدی جز سرازیری فاضلاب انسانی شامل مواد شوینده و سمی تا آثار مخرب حضور انسان‌ها در این حاشیه، ترافیک سنگین و آلودگی هوا، نابودی چشم‌انداز طبیعی به دامنه‌های زیبای البرز، از بین رفتن چشمه‌ها و سفره‌های زیر‌زمینی به ارمغان نمی‌آورد و توصیفی کوچک از آینده تاریک این پارک ملی قلمداد می‌شود.

طرح جامع این باغ به نحوی پیش‌بینی شده‌است که نشان‌دهنده الگویی از باغ‌ها و رویشگاه‌های ویژه ایران و جهان باشد. به این منظور یک میدان در مرکز باغ پیش‌بینی شده که چهار بلوار در چهار جهت آن به هم می‌پیوندند. به علاوه در طرح جامع با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه و نیاز‌های علمی و تحقیقاتی، مجموعه‌های مختلفی در نظر گرفته شده‌اند که تاکنون حدود ۴ هزار گونه از گیاهان بومی و غیر بومی را در خود جای داده‌است.

در واقع برای ساخت این باغ ملی مسائل مهمی برای موقعیت مکانی آن در نظر گرفته شده‌بود؛ یعنی مکان فعلی برای رشد و نمو گیاهان با ارزش آن بهترین موقعیت را دارد و در آینده هم برای حفظ پویایی باید توسعه یابد،، اما تصرف زمین‌های اطراف این باغ، امکان توسعه آن را از بین می‌برد.

بی‌تدبیری‌های ادامه‌دار

از ویژگی‌های این باغ این است که حدود ۴ هزار گونه گیاهی با نیاز‌های مختلف اکولوژیک را که از نقاط مختلف کشور جمع‌شده و بعضاً نیز از خارج از کشور وارد شده‌اند در خود جای داده‌است. به عبارت دیگر برای اینکه این تعداد گونه گیاهی در کنار هم قرار گیرند و این مجموعه ارزشمند ژنتیکی ایجاد شود،

شرایط مختلف زیستی در نظر گرفته‌شده که انبوه‌سازی در اطراف این مکان در دراز‌مدت موجب آسیب رساندن به این مجموعه ارزشمند می‌شود.

بی‌تدبیری مسئولان فقط به ساخت و ساز‌های بی‌رویه اطراف باغ گیاه‌شناسی محدود نمی‌شود. پیش از این نیز عقد قرار‌داد با بخش خصوصی برای اجاره باغ گیاه‌شناسی ملی با موجی از اعتراض کارشناسان و فعالان محیط‌زیست رو‌به‌رو شده‌بود؛ چراکه تجربه نشان داده اینگونه اجاره دادن‌ها هرگز با اهداف اصلی این مراکز که آموزش و پژوهش است، همخوانی ندارد و حتی گفته می‌شد بخش خصوصی در قرار‌دادی که برای تأمین بخشی از هزینه‌های پارک بسته کارکرد‌های تفریحی و حتی برگزاری جشن‌هایی مانند جشن عروسی در این مجموعه را مد نظر داشت.