با ادامه روند ساخت و ساز در جوار باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، دو انجمن اعضای هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف هرچه سریعتر پروژه بلندمرتبه‌سازی شده و از همه مسئولان، متخصصان و علاقمندان باغ گیاه‌شناسی ملی ایران دعوت کردند تا با هر روش ممکن برای تعطیلی و انتقال پروژه اقدام نمایند. متن بیانیه ایشان به قرار زیر است:
باغ گیاه‌شناسی ملی ایران یکی از سرمایه‌های بسیار گرانبهای ملی است که با قدمتی بیش از نیم قرن، فخر مجموعه‌های گیاهی کشورمان محسوب می‌شود. این باغ در مساحتی بالغ بر 145 هکتار با داشتن بیش از 4000 گونه گیاهی در قالب رویشگاه‌ها و کلکسیون‌های یگانه، پروژه‌ای منحصر به فرد در خاورمیانه محسوب شده و نقش ارزشمندی در حفـاظت از گونه‌های گیاهی در معرض خطر و در حال انقراض، پژوهش‌های مختلف و مرتبط با علوم گیاهی و آموزش و ارتقای فرهنگ عمومی و اختصاصی گروه‌های متفاوتی از مردم، به عهده دارد. این باغ که به عنوان یک کلکسیون زنده، میراث مشترک نسل حاضر و آیندگان است، هم اکنون تحت تأثیر شدید پروژه‌های بلندمرتبه‌سازی اطراف آن قرار گرفته و آینده آن به شدت در خطر نابودی است.
باعث تأسف است که پروژه بلندمرتبه‌سازی که از سال گذشته در زمین مجاورت مرز شمالی باغ گیاه‌شناسی ملی ایران آغاز شده است، با وجود دستور توقف آن از سوی معاون اول محترم رئیس جمهور و پیگیری‌های مسئولین عالی رتبه وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، همچنان با شتابی بسیار افزونتر از گذشته ادامه دارد.
متاسفانه تاکنون هیچ‌یک از پیگیری‌های مداوم انجام شده در قالب نامه‌نگاری‌های مبسوط از سوی مسئولین مربوطه به همه مقام‌ها، برگزاری نشست‌های ویژه در محل دفتر معاون اول رئیس جمهور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت جهاد کشاورزی و بیانیه‌های نهادهای علمی و پژوهشی و نیز گروه‌های مردم‌نهاد، به نتیجه ملموس و عملی نرسیده است. عجیب اینکه دستور صریح معاون اول محترم رئیس جمهور به شهردار محترم تهران مبنی بر توقف پروژه تا زمان تصمیم‌گیری برای جابه‌جایی آن نیز نتیجه‌ای در برنداشت و شوربختانه، از مرحله گودبرداری به سرعت وارد مرحله سازه‌بندی شده است. پرواضح است که ادامه اجرای پروژه، از زمان دستور معاون اول رئیس جمهور امری غیرقانونی و غیرقابل‌پذیرش بوده و طبیعی است که حقی برای مجریان ایجاد نخواهد کرد.
انجمن‌های اعضای هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع و مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر بنابه دلایل صریح و روشن زیر خواستار توقف هرچه سریعتر پروژه بلندمرتبه‌سازی شده و معتقد است که این پروژه باید با حفظ حقوق اعضای آن به منطقه دیگری منتقل شود.
- بر هیچ‌یک از دانشمندان و محققان کشور پوشیده نیست که شکل‌گیری 5280 واحد مسکونی در برج‌های چند ده طبقه، چه آسیب جبران‌‌ناپذیری به مجموعه‌ای بی‌مانند در ایران و خاورمیانه وارد خواهد کرد و ثمره بیش از نیم قرن کوشش همه‌جانبه و بی‌وقفه برای حفاظت از بیش از 4000 گونه گیاهی شامل بومی و نیز در معرض خطر انقراض از بین خواهد رفت.
- اهمیت فوق‌العاده و محرز باغ گیاه‌شناسی ملی ایران سبب شده است که علاوه بر ثبت ملی، در فهرست آثار تاریخی و فرهنگی نیز ثبت مضاعف شود. همچنین حریم آن نیز با تعیین ضوابط و مقررات به تصویب شورای حریم در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی رسیده است. متاسفانه هیچ یک از الزامات و محدودیت های قانونی این حریم رعایت نشده است.
- باغ گیاه‌شناسی ملی ایران در همین زمان نیز از جهت نبودِ آب کافی شرایط سختی را می‌گذراند، انبوهی چاه‌های منطقه، تغییر اقلیم و نبودِ بارش‌های مناسب آسمانی، شرایط را برای گیاهان ارزشمند این باغ سخت و تنگ کرده است. قطعا با بالا آمدن این برج‌ها، وضعیت آب و تأمین آن برای گیاهان سخت‌تر و تنگ‌تر نیز خواهد شد.
- وجود سازه‌های نامتجانس در کنار باغ و در منطقه‌ای که کاربری اصلی آن فضای سبز و در نهایت آموزش و پژوهش بوده است، جاذبه آموزشی، گردشگری و روحی روانی آن را برای خیل عظیم مخاطبان و دوست‌دارانش خواهد زدود.
- ساخت هزاران واحد مسکونی و دهها هزار جمعیتی که به تبع آن وارد این منطقه خواهد کرد، یقینا آلودگی هوا، آلودگی صوتی و آلودگی نوری شبانه را در پی خواهد آورد و باعث آسیب‌پذیری و شکنندگی هرچه بیشتر اکوسیستم پیچیده باغ (از لحاظ تنوع گیاهی، جانوری و میکروارگانیسم‌های مفید آن) خواهد شد.
- به دلایل مختلف پهنه تغییر کاربری داده‌شده، باید در ادامه جنگل چیتگر به کارکرد نخستین خود یعنی فضای سبز اختصاص یابد تا آثار محیط‌زیستی آن برای تقویت حیات در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران به کار آید.
در پایان ضمن استمداد از همه مسئولین تأثیرگذار در جلوگیری از ادامه این پروژه مخرب، از همه انجمن‌ها و نهادهای مردمی پشتیبان محیط زیست درخواست داریم نسبت به این اقدام غیر قانونی و مغایر همه ارزش‌های زیست‌محیطی وظیفه خود را انجام و واکنش مناسبی اتخاذ نمایند.
انجمن اعضای هیئت علمی انجمن اعضای هیئت علمی
مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
