به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، محققین حوزه تخصصی گیاهان دارویی بخش تحقیقات جنگل و مرتع این مرکز به منظور افزایش عملکرد کیفی و کمی گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) با هدف کاهش مصرف کود شیمیایی و نیل به کشاورزی پایدار، طی سالهای زراعی ۱۳۹۴-۹۵ و ۹۶-۱۳۹۵ تحقیقاتی را بعمل آوردند. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان می دهد که در سال اول رشد، کودهای آلی کمپوست و ورمی کمپوست تأثیر معنا داری بر تعداد برگ، شاخص سطح برگ و نیز وزن خشک برگ داشتند اما تلقیح باکتری سودوموناس پوتیدا و نیز بر همکنش آن با کودهای آلی قابل توجه نبود. با وقوع گلدهی در سال دوم رشد گیاه، کلیه صفات رویشی و زایشی به جز درصد اسانس به طور معنا داری تحت تأثیر سطوح مختلف کودهای آلی قرار گرفتند اما باکتریهای حل کننده فسفات تنها بر شاخص سطح برگ، تعداد و وزن خشک برگ ها و عملکرد بیولوژیکی موثر بودند. بیشترین وزن خشک برگها (۱۴۷۰ کیلوگرم در هکتار)، شاخص سطح برگ (۹۹/۰) و میانگین تعداد ساقه گل دهنده در گیاه (۴ عدد)، عملکرد بیولوژیکی (۲۵۵۸کیلوگرم در هکتار) با مصرف ۲۰ تن در هکتار کود کمپوست همراه با تلقیح باکتری حاصل شد که در مقایسه با تیمار شاهد بدون تلقیح به ترتیب به میزان ۴۷ ، ۴۶ ،۶۰ و ۵۳ درصد افزایش نشان داد. نتایج نشان دادند، بیشترین عملکرد بذر با کاربرد ۲۰ تن کمپوست در هکتار در هر دو سطح سودوموناس پوتیدا حاصل شد که در مقایسه با شاهد بیش از دو برابر افزایش داشته است. استفاده از ۲۰ تن کمپوست باعث شد تا عملکرد اسانس در هر دو سال رشد به طور معنا داری بالاتر از سایر تیمارهای کودی بجز تیمار شش تن ورمی کمپوست شود. ترکیبات بتا پینن (۳/۲۶ %)، ۱و ۸ سینئول (۸/۱۴ %)، آلفا پینن (۸/۱۳ %) وبورنئول (۸/۴ %) بیشترین اجزاء اسانس (درصد) را در تیمارهای مورد مطالعه به خود اختصاص دادند. تیمارهای کود آلی همچنین منجر به افزایش ترکیبات گایاکول، اپی آلفا اندسمول و گاما کادینول در مقایسه با شاهد گردید.
این دستاورد پژوهشی حاصل انجام پروژه تحقیقاتی تحت عنوان:
بررسی تأثیرکودهای آلی و زیستی برعملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifoliaBenth.)
با مسئولیت اجرایی آقای دکتر مجید دشتی عضو هیأت علمی گروه تحقیقات زیست فناوری بخش تحقیقات جنگل و مرتع می باشد. گزارش نهایی این پروژه تحقیقاتی با شماره فروست۵۳۷۰۰ در مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در تاریخ ۲۹/۳/۱۳۹۷ به ثبت رسیده است.
