اکسیر جوانی در دل کندوی زنبور عسل

بازدیدها: 2

زهرا نوابی مقدم، کارشناس بخش تحقیقات حمایت و حفاظت

رویال اکتین، پروتئینی کلیدی در ژله رویال است که توسط زنبورهای کارگر تولید می‌شود و نقش اساسی در تبدیل لاروهای معمولی به ملکه زنبور عسل را ایفا می‌کند. این پروتئین با تحریک رشد و تمایز سلولی، باعث افزایش اندازه بدن، توسعه تخمدان‌ها و طول عمر بیشتر در ملکه‌ها می‌شود.

رویال اکتین با فعال‌سازی مسیرهای سیگنالینگ سلولی، تغییرات چشمگیری در رشد و نمو لاروهای زنبور عسل ایجاد می‌کند. این ماده با تحریک ترشح هورمون‌هایی مانند اکدایستروئید (Ecdysteroid) و ‌هورمون جوانی (Juvenile Hormon –JH)، باعث افزایش اندازه بدن، توسعه تخمدان‌ها، طول عمر بیشتر و تغییرات متابولیکی می‌شود که در نهایت لارو را به جای یک زنبور کارگر معمولی، به یک ملکه با توانایی تولیدمثل تبدیل می‌کند. همچنین، رویال اکتین با تأثیر بر بیان ژن‌های مرتبط با رشد و تمایز سلولی، تفاوت‌های فیزیولوژیکی و رفتاری بین ملکه و زنبورهای کارگر را ایجاد می‌کند.

ویژگی‌های خاص رویال اکتین:

تأثیر بر رشد و نمو سلولی

رویال اکتین به عنوان یک فاکتور رشد قوی عمل می‌کند که با تحریک تقسیم سلولی و افزایش تکثیر سلول‌ها، رشد سریع‌تر ملکه زنبور عسل را ممکن می‌سازد. این پروتئین با فعال‌سازی مسیرهای سیگنالینگ سلولی باعث تفاوت‌های چشمگیر در اندازه بدن، حجم مغز و سایر ویژگی‌های فیزیکی ملکه در مقایسه با زنبورهای کارگر می‌شود. این تغییرات در مراحل اولیه رشد لاروها اتفاق می‌افتد و سرنوشت آنها را به طور کامل دگرگون می‌کند.

تأثیر بر طول عمر

در حالی که زنبورهای کارگر تنها 6-8 هفته عمر می‌کنند، ملکه زنبور عسل که به طور مداوم از ژله رویال تغذیه می‌کند، می‌تواند تا 5 سال یا بیشتر زنده بماند. این تفاوت فاحش در طول عمر عمدتاً ناشی از تأثیر رویال اکتین بر سیستم‌های سلولی است.

تأثیر بر باروری و تولیدمثل 

یکی از بارزترین تأثیرات رویال اکتین، تحریک رشد و توسعه تخمدان‌ها در ملکه زنبور عسل است. این پروتئین با تنظیم بیان ژن‌های مرتبط با تولیدمثل، باعث افزایش قابل توجه اندازه تخمدان‌ها و ظرفیت تولید تخم می‌شود. این پروتئین همچنین ترشح هورمون‌های جنسی را تنظیم می‌کند و باعث حفظ باروری ملکه در طول عمر طولانی‌اش می‌شود.

خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که رویال اکتین دارای خواص آنتی‌اکسیدانی قوی است و می‌تواند رادیکال‌های آزاد مضر را خنثی کند. این ویژگی‌ها باعث شده رویال اکتین به عنوان یک ترکیب امیدوارکننده برای تحقیقات ضدپیری و درمان بیماری‌های التهابی مورد توجه قرار گیرد.

استفاده از رویال اکتین در پزشکی و تحقیقات علمی :

رویال اکتین به دلیل خواص منحصربه‌فردش در تحریک رشد سلولی، افزایش طول عمر و اثرات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی، توجه محققان پزشکی را به خود جلب کرده است. مطالعات نشان می‌دهند که این پروتئین پتانسیل استفاده در درمان برخی بیماری‌ها  من جمله سرطان، بیماری‌های خودایمنی، بیماری‌های قلبی عروقی و همچنین در بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کمک به سلامت پوست و مو، درمان سندرم خستگی مزمن و حتی پژوهش‌های ضدپیری را دارد. همچنین، این پروتئین می‌تواتد به عنوان یک عامل تحریک‌کننده برای رشد سلول‌ها درفرایند بازسازی سلولی کاربرد داشته باشد.

علی‌رغم خواص ویژه‌ای که برای این پروتئین بی نظیر برشمردیم تحقیقات بیشتری برای درک بهتر و اثبات علمی این خواص در انسان  و روش مصرف مناسب لازم است.

جمع بندی:

رویال اکتین پروتئینی است که به دلیل تاثیرات مهم آن در فیزیولوژی ملکه زنبور عسل , توجه زیادی را در زمینه های بیولوژیکی و پزشکی به خود جلب کرده است. این پروتئین نه تنها در افزایش رشد، طول عمر و باروری ملکه زنبور عسل نقش دارد بلکه ممکن است در پزشکی و بهبود برخی شرایط به عنوان یک عامل درمانی کاربرد پیدا کند.

:References

 Active components and biological functions of royal jelly Jianying Guo , Zixu Wang , Yaoxing Chen , Jing Cao , Wenli Tian , Baochen Ma , Yulan Dong , Journal of Functional Foods 82 (2021) 104514

Royalactin induces queen differentiation in honeybees, Masaki Kamakura, Seikagaku 2012 Dec;84(12):994-1003